Chorwackie weekauskie serniki – przepis na tradycyjny lički baškotin
Chorwackie weekauskie serniki – tradycja regionu Lika
Planując wakacje w Chorwacji, wiele osób kojarzy ten kraj przede wszystkim z błękitem Adriatyku, pyszną kuchnią śródziemnomorską i historycznymi zabytkami. Jednak poza regionami wybrzeża, w głębi kraju, kryje się niezwykłe bogactwo kultur i tradycji kulinarnych. Jednym z takich kulinarnych skarbów jest lički baškotin – regionalny sernik z Liki, który oczarowuje prostotą oraz wyjątkowym smakiem i aromatem. W niniejszym artykule poznasz nie tylko autentyczny przepis na chorwacki sernik weekauski, ale także dowiesz się, czym wyróżnia się lički baškotin i dlaczego warto dodać go do swojego kulinarnego repertuaru.
Czym jest lički baškotin?
Lički baškotin to rodzaj słodkiego pieczywa, przypominającego nieco biszkoptowy sernik, wyrabiany od pokoleń w regionie Lika w północnej Chorwacji. Chociaż można spotkać się z różnymi wersjami tego wypieku, za najbardziej autentyczną uchodzi ta przygotowywana przez zakonnice z klasztoru św. Marii Magdaleny w miejscowości Gospić.
Historia i znaczenie
Baškotin pierwotnie stanowił zapas trwałego pieczywa wypiekanego dla rodzin i podróżnych. Szybko jednak zdobył uznanie jako ulubiony deser do kawy czy herbaty, serwowany na niedzielnych stołach i podczas świątecznych spotkań. Mimo że jego geneza sięga czasów średniowiecza, tradycja wypiekania baškotinu jest żywa do dziś.
W szczególnej wersji, zwanej sernikową (weekauską) – „baškotin sa sirom” – wprowadza się do podstawowego ciasta twaróg, co sprawia, że deser zachwyca lekkością i ciekawą, delikatnie kwaskową nutą.
Jak zrobić chorwacki baškotin z serem? Tradycyjny przepis
Poniżej znajdziesz sprawdzony i oryginalny przepis na chorwacki weekauski sernik – lički baškotin w sernikowej odsłonie. To wypiek o aromacie wanilii i cytrusów, idealny zarówno na śniadanie, jak i podwieczorek.
Składniki
Na 1 podłużną formę (ok. 30 cm):
- 400 g tłustego twarogu lub serka wiejskiego
- 3 duże jajka
- 150 g cukru
- 60 ml mleka
- 100 g miękkiego masła
- 1 laska wanilii lub 1,5 łyżeczki ekstraktu waniliowego
- skórka otarta z 1 większej cytryny
- 250 g mąki pszennej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- szczypta soli
Opcjonalnie:
- garść rodzynek namoczonych w rumie
- 1-2 łyżki suszonej żurawiny
Przygotowanie krok po kroku
1. Przygotuj masę serową
W dużej misce utrzyj masło z cukrem na jasną, puszystą masę. Kolejno dodawaj jajka (jedno po drugim), dokładnie miksując po każdym dodaniu. Dołóż ser oraz mleko – miksuj do uzyskania jednolitej konsystencji. Dzięki dodatkowi twarogu masa będzie wilgotna, a jednocześnie lekka.
2. Aromatyzowanie
Dodaj nasionka z laski wanilii lub ekstrakt oraz skórkę startą z cytryny. Te aromaty są charakterystyczne dla baškotinu i nadają mu świeżości oraz wyjątkowego, tradycyjnego charakteru.
3. Suche składniki
W osobnej misce wymieszaj mąkę z proszkiem do pieczenia oraz solą. W kilku partiach wsyp mieszankę suchych składników do mokrej masy, delikatnie mieszając – najlepiej drewnianą łyżką lub silikonową szpatułką.
4. Pieczenie
Masę przełóż do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia. Jeśli chcesz, przełóż warstwami z rodzynkami lub żurawiną. Wyrównaj wierzch.
Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180°C (góra-dół, bez termoobiegu) i piecz około 45-55 minut, aż wierzch ładnie się zrumieni, a patyczek wbity w ciasto będzie suchy. Jeśli wierzch nadmiernie się rumieni, przykryj ciasto folią aluminiową.
5. Studzenie i podanie
Po upieczeniu wyjmij baškotin z piekarnika i pozostaw w formie na 15 minut, następnie delikatnie wyjmij z keksówki i przestudź na kratce. Przed podaniem można lekko oprószyć cukrem pudrem lub polać lukrem cytrynowym. Sernik weekauski tradycyjnie kroi się na plastry – najlepiej smakuje lekko ciepły lub całkiem ostudzony.
Jak podawać lički baškotin?
Chociaż lički baškotin najczęściej pojawia się na stołach jako deser do kawy lub herbaty, bywa też podawany z delikatnie słonymi dodatkami. W regionie Lika jada się go zarówno z konfiturami, jak i z miodem – oba warianty doskonale podkreślają serowy smak ciasta. Niektórzy serwują go z ciepłym mlekiem, co daje wyjątkowo łagodne i domowe doznania smakowe.
Warianty podania
- Na śniadanie: Ze świeżym twarogiem i dżemem owocowym.
- Na deser: Oprószony cukrem pudrem, z filiżanką kawy po chorwacku.
- W wersji wykwintnej: Z odrobiną domowego ajwaru lub żółtego sera na słono.
Lički baškotin a inne chorwackie serniki
Choć w wielu regionach Chorwacji znajdziemy różne rodzaje serników, to właśnie lički baškotin jest najbardziej charakterystyczny dla obszaru Lika. W przeciwieństwie do bardziej kremowych serników znad wybrzeża czy tych z Dalmacji, baškotin charakteryzuje się zwartą, nieco biszkoptową strukturą – przypomina nieco polską babkę serową, jednak z wyraźnym aromatem cytrusowym i waniliowym.
Ciekawostki i porady
Skąd pochodzi nazwa “baškotin”?
Nazwa wywodzi się z włoskiego słowa „biscotto”, oznaczającego podwójnie pieczone ciasto. Choć dzisiejszy baškotin nie jest dwukrotnie pieczony, pierwotnie – podobnie jak suchary – był wypiekany na dłużej, aby nadawał się do przechowywania nawet przez kilka tygodni.
Jak przechowywać baškotin?
Dzięki zwartej strukturze sernik zachowuje świeżość przez kilka dni – najlepiej przechowywać go owiniętego w bawełnianą ściereczkę lub w zamykanym pojemniku.
Podsumowanie
Lički baškotin to nie tylko tradycyjny chorwacki wypiek, ale także kulinarna podróż do serca regionu Lika. Ten sernik weekauski zachwyca prostotą wykonania i bogactwem aromatów, które przenoszą nas wprost do chorwackiej kuchni pełnej słońca, rodzinnych tradycji i radosnych spotkań przy stole. Jeśli chcesz wypróbować coś nowego i poczuć smak autentycznych bałkańskich wypieków, koniecznie sięgnij po ten przepis i przygotuj własny domowy lički baškotin!