Od Istrii po Dalmację – przewodnik po najważniejszych chorwackich składnikach i produktach regionalnych
Chorwacja – kraj smaków i aromatów
Kuchnia chorwacka to prawdziwa mozaika tradycji, wpływów śródziemnomorskich i bałkańskich oraz niezwykłego bogactwa naturalnych składników. Przemierzając ten kraj – od malowniczej Istrii aż po słoneczną Dalmację – można odkryć nie tylko zachwycające krajobrazy, lecz również wyjątkowe produkty regionalne, które na dobre wpisują się w kulinarną mapę Europy. Przygotowaliśmy przewodnik po najważniejszych składnikach i specjałach, na które warto zwrócić uwagę podczas podróży po Chorwacji.
Istria – kraina oliwy, trufli i wina
Oliwa z oliwek – płynne złoto Istrii
Istria słynie na całym świecie z produkcji doskonałej oliwy z oliwek. Łagodny klimat i żyzne, czerwone ziemie sprzyjają uprawom, dzięki którym oliwa nabiera wyjątkowej głębi smaku, wyrazistych aromatów i lekko pikantnej nuty. Miejscowe gospodarstwa chętnie otwierają swoje drzwi przed turystami, oferując degustacje i możliwość zakupu oliwy prosto od producenta.
Trufle – luksusowy skarb ziemi
Jednym z największych kulinarnych skarbów Istrii są trufle, a szczególnie białe, których aromat doceniają smakosze na całym świecie. Sezon na trufle przypada na jesień i wtedy lokale gastronomiczne serwują prawdziwe rarytasy – makaron posypany truflami, jajka z truflami czy risotto. Koniecznie warto spróbować także lokalnej oliwy truflowej!
Wina istryjskie – Malvazija i Teran
Winiarstwo w tym regionie ma długą tradycję. Wszechobecne, lokalne winnice produkują uznane na arenie międzynarodowej wina z autochtonicznych szczepów: białą Malvaziję i czerwonego Terana. Degustacja tych trunków, połączona z podziwianiem malowniczych wzgórz, to punkt obowiązkowy każdej podróży po Istrii.
Kvarner – owoce morza i wyspy pełne smaków
Owoce morza – od krewetek po małże
Wybrzeże Kvarneru oraz liczne wyspy to raj dla miłośników owoców morza. Tutejsze porty słyną z codziennego połowu świeżych krewetek, ośmiornic, małży i langust. Szczególną popularnością cieszą się tzw. scampi z Kvarneru (krewetki kvarnerskie), których mięso uznawane jest za wyjątkowo delikatne i słodkie.
Sery owcze z Pag
Wyspa Pag, położona na granicy Dalmacji i Kvarneru, znana jest przede wszystkim z produkcji aromatycznego sera owczego – paškiego sira. Powstaje on z mleka owiec pasących się na słonych, wietrznych pastwiskach, dzięki czemu zyskuje wyrazisty, słony smak. Paški sir to jeden z największych przysmaków Chorwacji, idealny jako przekąska do lokalnego wina.
Dalmacja – kraina lawendy, winorośli i domowej kuchni
Oliwki i oliwa dalmatyńska
Uprawa oliwek to tradycja sięgająca czasów starożytnego Rzymu. W Dalmacji najbardziej ceniona jest oliwa uzyskiwana metodą tłoczenia na zimno, często dostępna w małych gospodarstwach agroturystycznych. Jej smak doskonale komponuje się z rybami, serami oraz warzywnymi przystawkami.
Wina dalmatyńskie – Plavac Mali i Pošip
Dalmatyńskie zbocza to domena szczepu Plavac Mali, z którego powstaje pełne czerwone wino, świetnie pasujące do grillowanych mięs i dziczyzny. Na wyspie Korčula natomiast króluje białe wino Pošip – lekkie, aromatyczne, idealne na letnie upały.
Pršut – suszona szynka w wydaniu dalmatyńskim
Wędzona i suszona na wietrze szynka pršut to lokalny przysmak, serwowany podczas rodzinnych spotkań i świąt. Charakteryzuje się intensywnym smakiem, uzyskanym dzięki długoletniemu dojrzewaniu, i stanowi doskonałą przystawkę do wina czy chleba.
Sól z Nin i przyprawy śródziemnomorskie
W okolicach Nin znajdują się tradycyjne solanki, w których do dziś pozyskuje się naturalną sól morską. Jest ona niezwykle ceniona przez lokalnych kucharzy za delikatność oraz bogactwo minerałów. W Dalmacji chętnie wykorzystywane są także rozmaryn, szałwia, lawenda oraz dzikie oregano, które nadają potrawom unikalny aromat.
Smaki, które warto przywieźć z podróży
Co warto kupić na pamiątkę?
Planując powrót z wakacji w Chorwacji, warto zaopatrzyć się w produkty, które przez długi czas przypominać będą o śródziemnomorskich smakach. Na liście zakupowej powinny znaleźć się:
- butelka istryjskiej oliwy z oliwek
- słoiczek pasty truflowej
- paški sir z wyspy Pag
- dalmatyńska sól morska
- regionalne wino
- suszone owoce fig
- zioła zebrane na lokalnych targach
Podsumowanie
Chorwacja to nie tylko malownicze widoki i ciepłe morze, ale przede wszystkim bogata tradycja kulinarna. Każdy region oferuje niepowtarzalne produkty, które od wieków są podstawą lokalnej kuchni. Czas spędzony na odkrywaniu istryjskich trufli, dalmatyńskich win, czy wybornych owczych serów z Pag, zamienia zwykłą podróż w prawdziwą ucztę dla zmysłów. Warto dać się ponieść chorwackim smakom i przekonać się, dlaczego tamtejsza kuchnia cieszy się tak dużym uznaniem na całym świecie!