Jak przyrządzić pašticada – kultowy gulasz wołowy z Dalmacji krok po kroku
Czym jest pašticada?
Pašticada to niezwykle aromatyczny, długo duszony gulasz z wołowiny, będący dumą kuchni dalmatyńskiej. Uważany za jedno z najważniejszych tradycyjnych dań Chorwacji, często podawany podczas rodzinnych uroczystości i świąt. Jego niepowtarzalny smak uzyskuje się dzięki wyjątkowej marynacie z czerwonego wina, octu, ziół i warzyw, a także dodatku suszonych śliwek czy fig oraz specyficznemu sposobowi duszenia.
Ten przepis to świetna okazja, by poczuć klimat chorwackiej riwiery i zaskoczyć rodzinę oryginalnym obiadem o głębokiej, słodko-wytrawnej nutce.
Składniki – co przygotować?
Do przygotowania klasycznej dalmatyńskiej pašticady będziesz potrzebować następujących składników:
- 1,2–1,5 kg mięsa wołowego (najlepiej ligawa lub rostbef)
- 1 duża marchewka
- 2 cebule
- 1 korzeń pietruszki
- 2–3 ząbki czosnku
- 2–3 liście laurowe
- kilka ziaren ziela angielskiego
- 1 gałązka rozmarynu
- 60 ml octu winnego
- 450 ml czerwonego, wytrawnego wina
- wywar wołowy lub warzywny (ok. 700 ml)
- mały kawałek selera
- 2–3 łyżki koncentratu pomidorowego
- 2–3 suszone śliwki lub figi
- garść rodzynek
- 1 łyżka cukru lub miodu
- sól, pieprz do smaku
- olej roślinny do smażenia
- śliwka wędzona (opcjonalnie)
- ćwiartka cytryny (do smaku pod koniec duszenia)
Dodatki tradycyjne
Pašticada najczęściej serwowana jest z kluskami gnocchi lub domowym makaronem. Można podać także z puree ziemniaczanym.
Marynowanie mięsa – pierwszy krok do sukcesu
Przygotowanie mięsa i marynaty
- Obierz słoninę (lub boczek) i pokrój w cienkie paseczki.
- Przekłuj kawałek wołowiny długim nożem w kilku miejscach i włóż w powstałe otwory paski słoniny, po kawałku czosnku i suszone śliwki lub figi. Dzięki temu mięso nabierze niesamowitego aromatu.
- W dużej misce wymieszaj czerwone wino, ocet, liście laurowe, ziele angielskie i rozmaryn.
- Włóż przygotowane mięso do marynaty, dodaj pokrojone w grube plastry cebulę, marchewkę, pietruszkę oraz selera.
- Całość przykryj folią spożywczą i wstaw do lodówki na minimum 12 godzin, a najlepiej na całą dobę. W międzyczasie obracaj mięso co kilka godzin.
Duszenie pašticady krok po kroku
Przygotowanie bazy smakowej
- Po wyjęciu mięsa z marynaty, dokładnie je osusz.
- Na dużej patelni lub w szerokim garnku rozgrzej olej. Obsmaż mięso na rumiano z każdej strony. To ważny etap – mięso zyskuje wtedy wyjątkowy smak.
- Wyjmij mięso i odstaw na chwilę. Na tej samej patelni podsmaż odcedzone warzywa z marynaty. Gdy cebula i marchewka lekko się zrumienią, dodaj koncentrat pomidorowy i smaż minutę, mieszając.
Duszenie i nabieranie smaku
- Włóż mięso z powrotem do garnka. Zalej całość marynatą (wraz z resztą przypraw), następnie wlej wywar i, jeśli używasz, wsyp rodzynki, dodaj miód lub cukier oraz dodatkowe suszone śliwki.
- Całość zagotuj, zmniejsz ogień i duś pod przykryciem na bardzo małym ogniu przez około 2,5 do nawet 4 godzin – aż mięso będzie przepysznie miękkie i rozpadające się pod naciskiem widelca.
Pašticada – ostatnie szlify i serwowanie
Wykończenie sosu
- Gdy mięso będzie idealnie miękkie, wyjmij je na deskę i poczekaj, aż lekko ostygnie. Sos odcedź, usuń liście laurowe, rozmaryn i ziarna ziela angielskiego.
- Warzywa z sosem zmiksuj na gładko, by uzyskać gęsty, jedwabiście gładki sos (jeśli trzeba, przecedź przez sito).
- Spróbuj i ewentualnie dopraw do smaku. Sos powinien być słodko-wytrawny, z delikatnie kwaśną nutką – jeśli trzeba, dodaj trochę soku z cytryny.
Krojenie i podanie
- Pokrój gorące mięso w plastry i ułóż na półmisku lub talerzach.
- Obficie polej gęstym, aromatycznym sosem.
- Podawaj z gnocchi, makaronem lub ziemniakami; posyp świeżą natką pietruszki dla dodatkowego aromatu.
Pašticada – praktyczne rady i ciekawostki
Porady kucharza
- Najlepsze efekty osiągniesz, jeśli danie przygotujesz dzień wcześniej – smaki lepiej się „przegryzą”.
- Możesz poeksperymentować z dodaniem kieliszka brandy lub kropli octu balsamicznego podczas duszenia dla wzbogacenia bukietu smakowego.
Ciekawostka
Chociaż pašticada jest najbardziej kojarzona z Dalmacją, jej kulturowe korzenie sięgają włoskiego dania „pastissada di caval” z Werony. Jednak to właśnie chorwackie wybrzeże rozsławiło ją na całym świecie.
Podsumowanie
Pašticada to nie tylko gulasz, to prawdziwa kulinarna podróż po Dalmacji, pełna tradycji i niezwykłych smaków. Dzięki starannej marynacie, długiemu duszeniu oraz bogatemu zestawowi dodatków stworzycie danie, którym zachwycicie gości podczas każdej okazji. Spróbujcie sami i przekonajcie się, jak prosto można przenieść czar chorwackiej riwiery do własnej kuchni!