Jak zrobić mlinci – chorwacki makaron do pieczystych i sosów
Mlinci – wyjątkowy akcent kuchni chorwackiej
Mlinci to tradycyjny makaron pochodzący z północnej Chorwacji i Słowenii, wyjątkowo ceniony jako dodatek do mięs, szczególnie pieczonej kaczki, kurczaka czy gęsi. Przygotowywany z prostych składników, zachwyca swoją uniwersalnością i domowym charakterem. Tekstura mlinci pozwala im idealnie wchłonąć aromatyczne sosy, co sprawia, że potrawa wspólnie z mięsem staje się sycąca i niezwykle smaczna.
Poznaj krok po kroku, jak przyrządzić mlinci we własnej kuchni – nawet jeśli nie jesteś ekspertem w przygotowywaniu makaronów!
Skąd pochodzi mlinci?
Mlinci mają długą historię na terenach byłej Jugosławii, zwłaszcza w Chorwacji (region Zagorje), a także w sąsiedniej Słowenii. Ich nazwa wywodzi się od słowa „mlin”, które oznacza młyn – dawniej makaron wykonywany był z mąki mielonej w lokalnych młynach. Ten prosty placek-makaron był tradycyjnie wypiekany na gorącej blasze lub płycie kuchennej i stanowił ważny element codziennych posiłków w chłodniejszych miesiącach.
Dziś mlinci często spotkamy na rodzinnych uroczystościach lub podczas świątecznych obiadów, a ich popularność systematycznie rośnie także poza Chorwacją.
Składniki potrzebne do przygotowania mlinci
Jednym z atutów mlinci jest ich prostota. Do przygotowania tego domowego makaronu potrzebujesz tylko kilku podstawowych produktów, które z pewnością masz pod ręką.
Składniki na około 4 porcje:
- 500 g mąki pszennej (typ 500 lub uniwersalna)
- 1 jajko (opcjonalnie, dla wzbogacenia smaku)
- 200–250 ml letniej wody
- ½ łyżeczki soli
- 2 łyżki oleju (najlepiej słonecznikowego lub oliwy, opcjonalnie)
Wskazówka: Mlinci można wykonać tylko z mąki, wody i soli – jajko oraz olej nie są obowiązkowe, lecz poprawiają konsystencję i smak.
Jak zrobić mlinci krok po kroku
Przygotowanie ciasta
- Przygotuj stolnicę, mąkę i inne składniki. Przesiej mąkę do dużej miski lub na blat. Dodaj sól i wymieszaj.
- Wbij jajko (jeśli używasz), wlej letnią wodę i olej. Wyrabiaj ciasto najpierw nożem, a następnie rękami.
- Wyrabianie. Ugniataj ciasto przez około 8–10 minut, aż stanie się gładkie, jednolite i elastyczne. Powinno być lekko twarde, nie kleić się do rąk.
- Odpoczynek ciasta. Przykryj ciasto ściereczką i odstaw na 20–30 minut, aby gluten mógł odpocząć.
Rozwałkowywanie i wypiekanie placków
- Podziel ciasto na 3–4 części. Każdą z nich rozwałkuj na lekko podsypanej mąką stolnicy na cieniutkie placki – grubość powinna być zbliżona do ok. 2 mm.
- Przytnij brzegi, aby uzyskać mniej więcej prostokątne kawałki. Placki nie muszą być idealnie równe, tradycyjnie mają nieregularne kształty.
- Pieczenie na suchej powierzchni. Tradycyjnie mlinci piecze się na rozgrzanej blasze kuchennej, ceramicznej lub na suchej patelni. Współcześnie można użyć nawet piekarnika nagrzanego do 220°C (funkcja grzania górnego i dolnego, bez termoobiegu).
- Pieczenie. Placki układaj kolejno na rozgrzanej powierzchni. Opiekaj 2–4 minuty z każdej strony, aż pojawią się złote lub lekko przypieczone plamki. Placki powinny być lekko chrupiące, ale elastyczne.
- Studzenie i przechowywanie. Gotowe mlinci odłóż na ściereczkę do wystudzenia. Możesz je przechowywać przez kilka dni w szczelnym pojemniku.
Przygotowanie do podania
Przed podaniem mlinci są najczęściej łamane na kawałki, a następnie zalewane gorącą wodą lub bulionem, by zmiękły i stały się miękkie. Po kilku minutach, gdy zmiękną, odcedź je i wymieszaj z tłuszczem (masłem, sosem z pieczonego mięsa) czy śmietaną.
Do czego najlepiej podawać mlinci?
Najpopularniejsze są z pieczystym drobiem (np. kaczką, kurczakiem, gęsią), ale świetnie smakują także z różnorodnymi gulaszami, intensywnymi sosami mięsnymi lub warzywnymi, a nawet jako samodzielna potrawa z dodatkiem cebuli lub czosnku.
Praktyczne wskazówki i wariacje
Czym różnią się mlinci od innych makaronów?
Mlinci to makaron pieczony, a nie gotowany na surowo, co nadaje mu unikalną teksturę. Po kruszeniu i zalaniu gorącą wodą nabierają miękkości, ale wciąż zachowują wyrazisty charakter.
Jak przechowywać i wykorzystywać mlinci?
Ugotowane i odcedzone mlinci najlepiej smakują od razu po przygotowaniu. Suche placki możesz przechowywać przez kilka dni – wystarczy szczelny pojemnik lub woreczek. Można je również zamrozić.
Wariacje regionalne
Niektóre wersje zawierają tylko mąkę i wodę, inne dodatkowo jajko – wszystko zależy od rodzinnych tradycji. Czasem smak podkręca się także dodatkiem odrobiny mleka lub tłuszczu. Spróbuj swoich wariacji, eksperymentując ze składnikami!
Podsumowanie
Mlinci to niezwykle prosta, a zarazem wyjątkowo smakowita propozycja na domowy makaron o bałkańskim rodowodzie. Jego elastyczność i uniwersalność sprawiają, że pasuje zarówno do odświętnych obiadów, jak i szybkich, codziennych dań. Zainspiruj się kuchnią Chorwacji i wprowadź mlinci na swój stół – satysfakcja gwarantowana!