Kremšnita – przepis na deserowe ciasto kremowe popularne w północnej Chorwacji
Czym jest kremšnita?
Kremšnita, znana również jako krempita w innych rejonach Bałkanów, to kultowe, lekkie i pyszne ciasto deserowe, które od pokoleń króluje na stołach północnej Chorwacji, zwłaszcza w regionie Zagorje oraz w słynnym kurorcie Samobor, niedaleko Zagrzebia. Ten wyjątkowy wypiek składa się z dwóch warstw ciasta francuskiego, między którymi znajduje się gruba warstwa puszystego kremu budyniowego z dodatkiem bitej śmietany. Całość oprósza się cukrem pudrem, uzyskując delikatny, elegancki look.
Krótka historia i popularność
Kremšnita po raz pierwszy pojawiła się w Samoborze pod koniec XIX wieku i od tamtej pory zyskała ogromną popularność w całej południowej Europie. Chociaż różne wersje tego ciasta można spotkać od Serbii po Austrię, to właśnie Samobor uchodzi za kolebkę oryginalnej kremšnite, a tutejsze cukiernie słyną z niepowtarzalnej receptury przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
Kluczowe cechy oryginalnej kremšnite
Wyróżnia ją lekkość, umiarkowana słodycz i perfekcyjna równowaga pomiędzy kruchym ciastem a gładką warstwą kremu. Często podkreśla się, że dobrze przygotowana kremšnita nigdy nie jest zbyt ciężka i nie zamula intensywną słodkością.
Sekrety doskonałej kremšnite
- Ciasto francuskie: Bazę i wierzch tego deseru stanowi cienka warstwa ciasta francuskiego. Powinno być kruche, delikatnie zarumienione i chrupiące, ale nie suche.
- Masa budyniowa: Najważniejsza część kremšnite – krem budyniowy. Jego konsystencja musi być zwiewna, a nie zbita, ale na tyle stabilna, aby kroić ciasto na równe porcje.
- Bita śmietana: W wielu odmianach, zwłaszcza samoborskiej, cienka warstwa bitej świeżej śmietany jeszcze podnosi lekkość i walory smakowe deseru.
- Cukier puder: Oddziela kremšnitę od innych podobnych ciast – to właśnie charakterystyczna, śnieżnobiała ‘czapka’ z cukru pudru kusi już od pierwszego spojrzenia.
Przepis na kremšnitę – krok po kroku
Poniżej znajdziesz sprawdzony przepis na kremšnitę, którą możesz przygotować samodzielnie w domu. Choć wymaga odrobiny cierpliwości i precyzji, efekt przeniesie Cię wprost do słonecznej Chorwacji!
Składniki
Na ciasto:
- 2 płaty gotowego ciasta francuskiego
Na krem budyniowy:
- 1 l mleka (najlepiej tłustego)
- 6 jajek (osobno żółtka i białka)
- 200 g cukru
- 1 opakowanie cukru wanilinowego lub 1 laska wanilii
- 120 g mąki pszennej tortowej
- szczypta soli
Na bitą śmietanę:
- 300 ml śmietanki 30–36%
- 2–3 łyżki cukru pudru
Dodatkowo:
- Cukier puder do posypania
Sposób przygotowania
Krok 1: Pieczenie ciasta francuskiego
- Rozgrzej piekarnik do 200°C.
- Płaty ciasta francuskiego rozwiń, połóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia.
- Przed pieczeniem nakłuj ciasto widelcem, by się nie wybrzuszyło.
- Piecz przez ok. 15 minut do zarumienienia. Jeden płat pozostaw w całości (będzie spód), drugi po lekkim ostudzeniu pokrój na 12 równych kwadratów (wierzchnia warstwa – ułatwi porcjowanie).
Krok 2: Przygotowanie kremu budyniowego
- Żółtka utrzyj z połową cukru i cukrem wanilinowym na jasną masę.
- Dodaj mąkę, wymieszaj.
- Mleko zagotuj w garnku. Zdejmij z ognia i powoli wlewaj do masy jajecznej, cały czas mieszając.
- Przelej całość z powrotem do garnka i, nieustannie mieszając, gotuj na małym ogniu do powstania gęstego budyniu.
- Zdejmij z ognia. Z białek i szczypty soli ubij pianę, w trakcie ubijania dodaj resztę cukru. Delikatnie wmieszaj pianę w gorący jeszcze budyń – masa powinna być lekka i puszysta.
Krok 3: Warstwa bitej śmietany
- Schłodzoną śmietankę ubij na sztywno z cukrem pudrem.
Krok 4: Składanie kremšnite
- Na ostudzonym spodzie z ciasta francuskiego rozprowadź równomiernie krem budyniowy.
- Na budyń nałóż warstwę bitej śmietany.
- Wierzch przykryj pokrojonymi kwadratami drugiej warstwy ciasta francuskiego.
- Gotowe ciasto schładzaj w lodówce przez minimum 3–4 godziny, a najlepiej całą noc.
Krok 5: Podanie
Przed podaniem kremšnitę sowicie oprósz cukrem pudrem. Kroi się ją zgodnie z wyznaczonymi kwadratami, otrzymując eleganckie, równomierne porcje.
Praktyczne wskazówki
- Ciasto kroj najlepiej bardzo ostrym nożem, aby nie zgnieść delikatnych warstw.
- Kremšnita najlepiej smakuje schłodzona – dzięki temu krem zachowuje idealną konsystencję.
- Jeśli chcesz uzyskać jeszcze bardziej tradycyjny smak, do kremu możesz dodać odrobinę likieru waniliowego.
Często zadawane pytania
Czy kremšnitę można przygotować dzień wcześniej?
Tak, a nawet jest to wskazane – przez noc w lodówce smaki łączą się, a struktura jest stabilniejsza.
Czy zamiast gotowego ciasta francuskiego mogę wykorzystać domową wersję?
Oczywiście! Wymaga to jednak więcej pracy i czasu – ciasto francuskie przygotowane własnoręcznie będzie jeszcze bardziej kruche.
Kremšnita na chorwackim stole
W północnej Chorwacji kremšnita to nie tylko ciasto – to symbol gościnności i tradycji. Często serwuje się ją podczas rodzinnych uroczystości, w kawiarniach czy podczas lokalnych festynów. Niezależnie od okazji, zawsze cieszy oczy i podniebienia zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Gdzie spróbować oryginalnej kremšnite?
Podczas podróży po Chorwacji koniecznie wstąp do Samoboru i odwiedź jedną z historycznych cukierni, gdzie podawana jest kremšnita według receptury przekazywanej od pokoleń. To właśnie tam poznasz prawdziwy smak lokalnej tradycji!
Podsumowanie
Kremšnita, puszyste ciasto kremowe z północnej Chorwacji, to deser, który zasługuje na szczególne miejsce na Twoim stole. Dzięki prostocie składników, ale i staranności wykonania, możesz poczuć klimat bałkańskich kawiarni bez wychodzenia z domu. Jeśli lubisz delikatne, waniliowe desery – ta propozycja z pewnością przypadnie Ci do gustu! Spróbuj, podziel się z bliskimi i pozwól, by chorwacka słodycz zagościła w Twojej kuchni.