10 najpopularniejszych potraw kuchni chorwackiej – poznaj klasyki i ich przepisy
Smaki Chorwacji – krótki wstęp do kuchni kraju
Chorwacja słynie nie tylko z pięknych plaż, gościnności mieszkańców i turkusowego Adriatyku, ale również z wyjątkowej kuchni. Jej różnorodność wynika z oddziaływania kultur śródziemnomorskich, słowiańskich oraz bałkańskich, co daje wyjątkowe połączenia smaków. Oto 10 najsłynniejszych potraw kuchni chorwackiej, które warto poznać i spróbować podczas wizyty, a także przepisy, dzięki którym możesz odtworzyć te specjały w domu.
1. Ćevapčići – bałkańska klasyka
Małe, podłużne kotleciki z mielonego mięsa wołowego, baraniny lub mieszanki mięs, doprawione czosnkiem i papryką. Najlepiej smakują grillowane, podawane z płaskim chlebem, cebulą i ajvarem.
Przepis na ćevapčići:
Składniki:
- 500 g mielonego mięsa wołowego lub mieszanki z baraniną
- 2 ząbki czosnku
- 1 łyżeczka mielonej papryki
- Sól, pieprz do smaku
Przygotowanie:
Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj. Uformuj podłużne wałeczki, smaż na grillu lub patelni przez ok. 10 minut, aż będą rumiane.
2. Peka – smak Dalmacji spod żeliwa
Peka to wyjątkowe danie mięsno-warzywne duszone pod specjalną żeliwną pokrywą, przygotowane na otwartym ogniu. Najczęściej używane mięsa to jagnięcina, cielęcina lub ośmiornica. Do tego dodaje się ziemniaki, cebulę, paprykę oraz czosnek.
Porada:
Przygotowanie autentycznej peki wymaga specjalnego naczynia i ogniska, ale domowa wersja z piekarnika sprawdzi się równie dobrze!
3. Pršut – dalmatyńska szynka
Dalmatyńska szynka dojrzewająca, która powstaje w wyniku solenia i suszenia na wietrze z widokiem na Adriatyk. Serwowana najczęściej jako przystawka, z oliwkami, serem i świeżym chlebem.
4. Pašticada – duszona wołowina w śliwkowym aromacie
To świąteczne danie, szczególnie popularne w Dalmacji. Wołowinę marynuje się w czerwonym winie, dodając śliwki, czosnek, cebulę i przyprawy. Pašticada powoli dusi się, aż mięso stanie się bardzo miękkie i aromatyczne.
Szybki przepis na pašticadę:
Składniki:
- 1 kg wołowiny
- 2 cebule
- 4 śliwki suszone
- 1 szklanka czerwonego wina
- 2 ząbki czosnku
- Sól, pieprz, liść laurowy
Przygotowanie:
Mięso zamarynuj w winie i przyprawach przez noc. Dodaj śliwki i cebulę, duś całość pod przykryciem do miękkości (ok. 2 godziny).
5. Brodet – rybny gulasz z wybrzeża Adriatyku
Brodet to tradycyjny chorwacki gulasz rybny. Przygotowuje się go z różnych gatunków ryb i owoców morza, z dodatkiem pomidorów, cebuli, czosnku i wina.
Tip:
Podawaj brodet z białym chlebem lub polentą, aby cieszyć się aromatycznym sosem.
6. Sarma – tradycyjne gołąbki
Chorwacka wersja popularnych gołąbków. Farsz mięsno-ryżowy zawijany jest w kiszoną kapustę i gotowany w aromatycznym sosie pomidorowym z przyprawami.
Przepis na sarmę:
Składniki:
- 500 g mielonego mięsa wieprzowego
- 200 g ugotowanego ryżu
- 1 duża główka kiszonej kapusty
- 1 cebula
- Sól, pieprz, kminek
Przygotowanie:
Wymieszaj składniki na farsz. Zawiń w liście kapusty, ułóż w garnku i gotuj w sosie przez 1,5 godziny.
7. Crni rižot – czarne risotto z owocami morza
Crni rižot zaskakuje czarnym kolorem ‒ pochodzi od atramentu mątwy. To specjalność kuchni dalmatyńskiej.
Propozycja podania:
Z dodatkiem świeżych ziół i kieliszka białego wina poczujesz atmosferę chorwackiego wybrzeża.
8. Janjetina s ražnja – jagnięcina z rożna
Mięso jagnięce, delikatnie przyprawione i wolno obracane na rożnie nad ogniem. Słynie z kruchości i wyjątkowego aromatu, serwowane zazwyczaj podczas uroczystości.
9. Punjene paprike – faszerowane papryki
Papryka nadziewana mięsem, ryżem i ziołami, duszona w pomidorowym sosie to danie, które można znaleźć w każdym chorwackim domu.
Przepis na punjene paprike:
Składniki:
- 6 papryk
- 400 g mielonego mięsa
- 150 g ryżu
- 2 cebule
- 1 puszka pomidorów
- Zioła do smaku
Przygotowanie:
Wytnij gniazda nasienne z papryk. Farsz przygotuj, mieszając mięso z ryżem i cebulą. Napełnij papryki, ułóż w garnku i zalej sosem pomidorowym. Gotuj ok. 1 godziny.
10. Fritule – słodkie, chrupiące kuleczki
Chorwacki deser, szczególnie popularny na święta. Mini pączuszki z ciasta drożdżowego, często z dodatkiem rodzynek, cytrusów i rakiji.
Jak zrobić fritule?
Składniki:
- 250 g mąki
- 2 jajka
- 100 ml mleka
- 1 łyżka cukru
- Skórka cytrynowa, rodzynki
- 1 łyżka rakiji (opcjonalnie)
- Olej do smażenia
Wykonanie:
Składniki wymieszaj, uformuj niewielkie kulki, smaż na głębokim tłuszczu do zrumienienia.
Podsumowanie – kulinarna mapa Chorwacji
Chorwacja to kuchnia pełna sprzeczności – od wykwintnych dań z owocami morza po rustykalne mięsa z rożna i wypiekane na ogniu warzywa. Spróbuj przyrządzić choć jedno z opisanych dań, by choć na chwilę przenieść się na południowy brzeg Adriatyku. Z pewnością każda z tych potraw pozwoli poczuć unikalny klimat i bogactwo kulinarnych tradycji tego pięknego kraju!