Chorwacki kulinarny kalendarz: sezonowe przepisy na cały rok
Styczeń: Ciepłe zupy na zimowe dni
Grah - tradycyjna zupa fasolowa
Styczeń w Chorwacji to miesiąc, który przynosi mroźne dni, idealne na rozgrzewające dania. Jednym z najbardziej popularnych przepisów jest Grah, zupa z fasoli, której historia sięga setek lat wstecz. Fasola, wędzone mięso i bogaty bulion tworzą danie, które zadowoli nawet najbardziej wybredne podniebienia.
Pašta i fažol - makaron z fasolą
Kolejnym zimowym daniem jest Pašta i fažol. To połączenie fasoli i makaronu tworzy sycące, pełne smaku danie, które jest idealne na zimowe wieczory. Dodatek słoniny i przypraw nadaje mu głęboki, niepowtarzalny smak.
Luty: Ciepłe dania na chłodne dni
Sarma - gołąbki z kiszonej kapusty
W lutym Chorwaci chętnie spożywają Sarma, czyli gołąbki z kiszonej kapusty, napełnione mieszanką mielonego mięsa i ryżu. Podawane z ziemniakami lub chlebem, stanowią idealny comfort food na chłodne dni.
Crni rižot - czarny risotto z mątwy
Luty to również okres, w którym można spróbować unikalnego dania jakim jest Crni rižot, czyli czarny risotto z mątwy. Jego intensywny kolor pochodzi od atramentu mątwy, a smak jest wykwintny i morski, idealny na zimowe wieczory.
Marzec: Pierwsze wiosenne inspiracje
Viška pogača - dalmatyńska pizza
Z nadejściem marca pojawiają się lżejsze, bardziej wiosenne potrawy. Viška pogača to jedna z nich – przypomina włoską pizzę, ale jest wypełniona anchois, pomidorami i cebulą, a czasem również kaparami. Idealna na pierwsze ciepłe dni.
Pinca - wielkanocna babka
Pod koniec marca, Chorwacja przygotowuje się do Wielkanocy. Pinca to tradycyjna wielkanocna babka, słodkie ciasto drożdżowe z rodzynkami i skórką pomarańczową, które jest typowe dla całego regionu.
Kwiecień: Wiosenne smaki pełne świeżości
Asparagus na buzaru - dziki szparagi
Kwiecień to miesiąc, w którym królują dzikie szparagi. Asparagus na buzaru to danie, w którym szparagi są gotowane z oliwą, czosnkiem, pomidorami i białym winem, tworząc wiosenną eksplozję smaków.
Fritaja - wiosenna frittata
Fritaja to wiosenna interpretacja klasycznej frittaty, która obejmuje świeże zioła, dzikie szparagi lub inne wiosenne warzywa. Jest to doskonała opcja na śniadanie lub lekki obiad.
Maj: Obfitość wiosennych składników
Kroštule - chrupiące ciasteczka
W maju nie można przegapić Kroštule – chrupiących ciastek smażonych na głębokim tłuszczu, posypanych cukrem pudrem. Są idealne jako słodka przekąska na wiosenne popołudnie.
Janjetina ispod peke - jagnięcina pod peke
Maj to również czas na Janjetina ispod peke, czyli jagnięcinę pieczoną pod specjalnym metalowym pokryciem, zwanym “peka”. To danie jest niezwykle aromatyczne i soczyste, idealne na wiosenne pikniki.
Czerwiec: Lato w pełni
Riba na gradele - grillowana ryba
Latem Chorwaci uwielbiają riba na gradele, czyli grillowaną rybę. Popularne są dorada, branzino i makrela, które są grillowane na węglu drzewnym i podawane z warzywami i oliwą z oliwek.
Blitva s krumpirom - boćwina z ziemniakami
Blitva s krumpirom to proste, ale niezwykle smaczne danie z boćwiny i ziemniaków, z dodatkiem czosnku i oliwy. Jest nieodłącznym dodatkiem do wielu letnich posiłków.
Lipiec: Orzeźwiające i lekkie potrawy
Hladna juha od rajčica - chłodnik pomidorowy
Lipiec to czas, kiedy warto sięgnąć po orzeźwiający Hladna juha od rajčica, czyli chłodnik pomidorowy. Idealny na upalne dni, jest pełen smaku i witamin.
Rozata - dalmatyński flan
Na deser w lipcu polecamy Rozata, dalmatyński flan o kremowej konsystencji i delikatnym smaku, często podawany z karmelem.
Sierpień: Lato na talerzu
Pogača od smokava - placek z figami
W sierpniu, kiedy drzewa figowe obficie owocują, popularnym deserem jest Pogača od smokava – placek z figami. Jest to idealny sposób na wykorzystanie świeżych, soczystych owoców.
Brodet - rybny gulasz
Brodet to tradycyjny rybny gulasz, gotowany na wolnym ogniu z pomidorami, cebulą, czosnkiem i winem. Jest aromatyczny i bogaty w smaku, doskonały na letni obiad.
Wrzesień: Zbiory i bogactwo smaków
Paprenjaci - korzenne ciasteczka
Wrzesień to idealny czas na pieczenie Paprenjaci – korzennych ciasteczek o intensywnym smaku goździków, cynamonu i pieprzu. Są doskonałe jako słodka przekąska do herbaty.
Ajvar - paprykowa pasta
Wczesna jesień to również czas na Ajvar, paprykową pastę, którą można podawać jako dodatek do mięsa, chleba lub używać jako dip. Jest pełna smaku i znacznie wzbogaca wiele potraw.
Październik: Jesienne specjały
Kesten pire - purée z kasztanów
Październik to miesiąc kasztanów, a Kesten pire – purée z kasztanów – jest jednym z ulubionych deserów. Można je podawać samo lub z bitą śmietaną jako dodatek do ciast.
Pekmez - koncentrat z winogron
Kiedy zaczyna się zbiór winogron, czas na przygotowanie pekmez – gęstego koncentratu z winogron, który jest idealny do deserów i jako dodatek do dań mięsnych.
Listopad: Przełom jesieni i zimy
Hobotnica ispod peke - ośmiornica pod peke
Listopad to doskonały czas na hobotnica ispod peke – ośmiornicę pieczoną na wolnym ogniu pod metalowym pokryciem. To danie jest niezwykle aromatyczne i pełne smaków morza.
Čobanac - pasterzowy gulasz
Kiedy dni stają się coraz chłodniejsze, warto sięgnąć po Čobanac – pasterzowy gulasz z różnymi rodzajami mięsa, papryką i przyprawami, gotowany na wolnym ogniu.
Grudzień: Świąteczne smakołyki
Fritule - chorwackie pączki
Grudzień to czas świąt i nie może zabraknąć słodkości jak fritule – małe chorwackie pączki posypane cukrem pudrem, często z dodatkiem rodzynek i rumu.
Purica s mlincima - indyk z makaronem
Na świątecznym stole pojawia się również purica s mlincima – indyk podawany z tradycyjnym makaronem zwanym mlinci. Jest to danie, które idealnie nadaje się na wyjątkowe okazje.
Chorwacki kalendarz kulinarny to prawdziwa podróż przez różnorodność smaków i potraw, które zmieniają się z każdym miesiącem, od zimowych zup po letnie grillowane ryby. Każdy miesiąc przynosi nowe składniki i inspiracje, które warto wypróbować, aby poczuć prawdziwą esencję chorwackiej kuchni.