Chorwackie makarony – przegląd regionalnych specjałów i ich receptury
Chorwackie makarony – bogactwo smaków i tradycji
Kuchnia chorwacka to fascynująca mieszanka wpływów śródziemnomorskich, bałkańskich oraz włoskich. To właśnie one sprawiły, że makarony zajmują wyjątkowe miejsce w regionalnym jadłospisie. Bez względu na to, czy podróżujesz po Istrii, wybrzeżu Dalmacji, czy górzystych terenach Slawonii, wszędzie znajdziesz unikalne warianty makaronów, których smak cieszy zarówno mieszkańców, jak i turystów. Przyjrzyjmy się najciekawszym chorwackim makaronom oraz przepisom, które możesz wypróbować samodzielnie.
Makarony z Istrii – fuži, pljukanci i posmak trufli
Fuži
Jednym z najbardziej charakterystycznych makaronów dla półwyspu Istria są fuži – krótki, ręcznie robiony makaron o kształcie przypominającym małe rurki skręcone w charakterystyczną ósemkę. Tradycyjnie przygotowywany jest z mąki, jajek, odrobiny wody i soli.
Przepis na fuži
Składniki:
- 300 g mąki pszennej
- 2 jajka
- 1 łyżeczka soli
- woda (opcjonalnie)
Wykonanie:
- Z mąki, jajek i soli zagnieć elastyczne ciasto, w razie potrzeby dodając odrobinę wody.
- Odstaw ciasto na 20 minut, następnie rozwałkuj cienko.
- Pokrój w paski o szerokości ok. 4 cm, następnie każdy pasek w romby.
- Złóż dwa przeciwległe rogi każdego kawałka, lekko ściskając, aby powstała forma ósemki.
Najczęściej serwowane są z sosem truflowym, grzybowym lub mięsno-warzywnym.
Pljukanci
Innym istriańskim przysmakiem są pljukanci – krótkie, grube kluski przypominające włoskie gnocchi, lecz tworzone wyłącznie z mąki i wody.
Serwuje się je z bogatymi sosami mięsnymi lub sezonowymi warzywami, a prawdziwym rarytasem są pljukanci z sosem z czarnych trufli.
Dalmatyńskie specjały – makarony owoców morza
Wybrzeże Dalmacji to prawdziwy raj dla miłośników owoców morza. Tutejsze makarony czerpią inspiracje z kuchni śródziemnomorskiej, łącząc lokalne składniki z prostotą włoskich dań.
Šporke makaruni
W dalmatyńskich miastach, szczególnie na wyspach, spotyka się tradycyjne šporke makaruni – domowy makaron serwowany z obfitym sosem na bazie duszonego mięsa lub owoców morza.
Przepis na šporke makaruni z owocami morza
Składniki:
- 400 g makaronu tagliatelle lub domowego
- 300 g mieszanki owoców morza (krewetki, mule, kalmary)
- 2 ząbki czosnku
- 200 ml passaty pomidorowej
- 100 ml białego wina
- oliwa z oliwek, sól, pieprz, natka pietruszki
Sposób przygotowania:
- Owoce morza podsmaż na rozgrzanej oliwie, dodając czosnek.
- Dołóż passatę pomidorową oraz białe wino, dopraw do smaku.
- Gotuj przez kilka minut, aż sos zgęstnieje.
- Podawaj z ugotowanym tagliatelle, posypując natką pietruszki.
Wyjątkowe makarony z wysp Kornaty i Pag
Makarony z jagnięciną
Na wyspie Pag spotkasz domowy makaron często podawany z duszoną jagnięciną – mięsem, z którego słynie region. To sycące połączenie przypadnie do gustu zwłaszcza miłośnikom dań mięsnych.
Šurlice z Krku
Šurlice to tradycyjny makaron z wyspy Krk, formowany manualnie wokół cienkiego patyczka tak, aby przypominał krótką rurkę. Najczęściej podaje się je z mięsnymi gulaszami, a lokalną specjalnością są šurlice z jagnięcym ragù.
W regionie Kornatów do makaronów dodaje się owoce morza, a także lokalne sery – to prawdziwa uczta dla smakoszy.
Makaronowe inspiracje z kontynentu
Mlinci
Chociaż mlinci bardziej przypominają pieczony makaron, to warto wspomnieć o tym przysmaku z regionów Slawonii oraz Zagorja. Mlinci to cienkie, zapiekane placki z mąki i wody (czasem z dodatkiem jajka), które po upieczeniu łamie się na kawałki i gotuje w osolonej wodzie. Tak przygotowany makaron polewa się sosem ze skwarkami albo podaje z pieczonym mięsem, na przykład z kaczką czy gęsią.
Porady kulinarne – jak podawać chorwackie makarony?
Wybór sosów
Do każdej odmiany makaronu pasuje inny rodzaj sosu. Istria słynie z sosów na bazie trufli i serów, Dalmacja z lekkich sosów rybnych i owoców morza. W regionach śródlądowych dominują gęste, mięsne dodatki.
Dodatki i przyprawy
Chorwaci często używają świeżych ziół: pietruszki, bazylii, rozmarynu. Warto wypróbować także lokalne oliwy z oliwek oraz sery, takie jak paški sir z wyspy Pag.
Gdzie spróbować oryginalnych makaronów?
Tradycyjne makarony najlepiej smakują w rodzinnych konobach, czyli chorwackich gospodach. Lokalne festiwale kulinarne na Istrii czy Krku to świetna okazja, by poznać wszelkie odmiany tych specjałów.
Podsumowanie
Chorwackie makarony to fascynujący świat smaków, kształtów i tradycji. Każdy region oferuje oryginalne przepisy, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Planując podróż po Chorwacji, koniecznie skosztuj lokalnych makaronowych rarytasów i pozwól, by tamtejsza kuchnia stała się jednym z Twoich najpiękniejszych wspomnień z nad Adriatyku. A jeśli chcesz poczuć ją już dziś – przygotuj własnoręcznie chorwacki makaron według proponowanych przepisów!