Ciasto rozata – przepis na najpopularniejszy chorwacki pudding karmelowy z Dubrownika
Czym jest rozata? Krótka historia chorwackiego deseru
Rozata, znana także jako rožata lub dubrownicka rozata, jest jednym z najbardziej charakterystycznych deserów kuchni chorwackiej. Szczególną popularność zdobyła na południu kraju, zwłaszcza w malowniczym Dubrowniku. Jej nazwa pochodzi od słowa “rozalin”, określającego lokalny likier różany, wykorzystywany tradycyjnie do aromatyzowania deseru.
Pod względem konsystencji i smaku rozata przypomina francuski crème caramel lub hiszpański flan, jednak jej wyjątkowość tkwi w aromacie – subtelna nuta różana dodaje lekkości i elegancji, dzięki czemu rozata na stałe wpisała się w kulinarne dziedzictwo Dalmacji.
Składniki niezbędne do przygotowania rozaty
Listę składników do wykonania tego wyjątkowego deseru można podzielić na dwie części: składniki na karmel oraz na sam pudding.
Składniki na karmel:
- 150 g cukru
- 2 łyżki wody
Składniki na pudding:
- 6 jajek (najlepiej świeżych domowych)
- 1 litr mleka (pełnotłustego)
- 150 g cukru
- 1 laska wanilii (lub 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego)
- 1–2 łyżki likieru różanego (można alternatywnie dodać kilka kropel wody różanej)
- szczypta soli
Warto zaznaczyć, że autentyczny smak rozaty otrzymamy tylko przy użyciu domowego lub dobrej jakości likieru różanego. W Polsce można kupić wodę różaną w sklepach orientalnych lub przez internet.
Przygotowanie krok po kroku
Krok 1: Przygotuj karmel
- Cukier wysyp na suchą patelnię, dodaj wodę.
- Podgrzewaj na średnim ogniu bez mieszania, aż cukier zacznie się rozpuszczać i zamieni się w jasnobrązowy syrop.
- Gdy karmel uzyska złotawy kolor, szybko przelej go do żaroodpornej foremki (najlepiej okrągłej o pojemności około 1,5 l), rozprowadzając karmel równomiernie po dnie przez obracanie foremki. Trzeba działać szybko, bo karmel bardzo szybko twardnieje.
Krok 2: Utrzyj jajka z cukrem
- W oddzielnej misce ubij jajka z cukrem na puszystą masę. Uwaga: nie należy ubijać długo, żeby nie powstała zbyt gęsta piana – pudding powinien być kremowy, nie napowietrzony.
- Dodaj szczyptę soli.
Krok 3: Przygotuj aromatyczne mleko
- Laskę wanilii przekrój wzdłuż i wyjmij nasionka.
- Mleko podgrzej z wanilią (ziarenkami i skórką), aż będzie gorące, lecz nie doprowadzaj do wrzenia.
- Odstaw do lekkiego ostygnięcia.
Krok 4: Połącz składniki
- Stopniowo wlewaj ciepłe mleko do masy jajecznej, ciągle mieszając.
- Dodaj likier różany lub wodę różaną.
Krok 5: Pieczenie bain-marie
- Masę przelej do formy z zastygniętym karmelem.
- Foremkę z puddingiem wstaw do dużej brytfanny wypełnionej gorącą wodą do połowy wysokości foremki (tzw. kąpiel wodna).
- Wstaw do piekarnika nagrzanego do 150°C na ok. 60–75 minut. Deser jest gotowy, gdy środek jest lekko ścięty, ale lekko trzęsie się przy poruszaniu.
Krok 6: Chłodzenie i serwowanie
- Po upieczeniu wyjmij rozatę z piekarnika i ostudź.
- Następnie przykryj i wstaw do lodówki na minimum kilka godzin, najlepiej na całą noc.
- Przed podaniem obkrój nożem brzegi formy i odwróć deser na talerz, aby karmel spłynął po bokach pucharu.
Rozata – praktyczne wskazówki
Na co zwrócić uwagę przy robieniu rozaty?
- Przygotowanie kąpieli wodnej jest kluczowe – zapobiega zbyt szybkiemu ścinaniu się masy i zapewnia aksamitną konsystencję.
- Nie ubijaj zbyt mocno jajek, by nie powstała pianka, która zniszczy strukturę puddingową.
- Nie przejmuj się, jeśli podczas odwracania na talerz karmel nie wypłynie od razu – po chwili mięknie i równomiernie poleje deser.
Z czym podawać rozatę?
- Najczęściej rozata serwowana jest solo, z polewą karmelową utworzoną przez roztopiony cukier.
- Można udekorować ją świeżymi owocami, liśćmi mięty lub odrobiną bitej śmietany.
- Dla odważniejszych – wypróbuj zestawienie z musem malinowym lub lodami waniliowymi.
Dlaczego warto spróbować rozaty?
Ten deser to powiew śródziemnomorskiej egzotyki i słodkich wspomnień z wakacji w Dubrowniku. Rozata jest łatwiejsza w przygotowaniu niż się wydaje, a efekt zaskakuje kremowością, szlachetnym waniliowo-różanym aromatem i delikatną słodyczą karmelu. To świetna propozycja zarówno do rodzinnych spotkań, jak i na bardziej eleganckie uroczystości.
Podsumowanie
Chorwacka rozata to prawdziwy rarytas, który warto przygotować, by poczuć klimat dalmackich wybrzeży we własnym domu. Dzięki prostym składnikom i nieskomplikowanej procedurze, możesz z łatwością zaserwować bliskim smak Dubrownika i przekonać się, dlaczego ten pudding karmelowy uwielbiają zarówno turyści, jak i lokalni mieszkańcy.
Smacznego!