Domowy przepis na pašticadę – mięso wołowe w dalmatyńskim sosie śliwkowym
Czym jest pašticada? Historia i znaczenie
Pašticada to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań kuchni dalmatyńskiej – wyśmienita wołowina długo duszona w słodko-wytrawnym sosie z dodatkiem śliwek, czerwonego wina i aromatycznych przypraw. Uważana jest za kulinarne dziedzictwo Chorwacji, szczególnie regionu Splitu i okolic. Każda dalmatyńska rodzina ma swój własny, ściśle strzeżony przepis, przekazywany z pokolenia na pokolenie.
Potrawa ta tradycyjnie pojawia się na świątecznych stołach oraz podczas najważniejszych uroczystości rodzinnych. Jej intensywny smak, głęboki aromat i miękkość mięsa sprawiają, że raz spróbowana, pozostaje długo w pamięci.
Składniki potrzebne do przygotowania domowej pašticady
Przygotowanie pašticady wymaga nieco czasu i cierpliwości, ale efekt końcowy jest tego wart. Oto lista najważniejszych składników:
Mięso
- 1,2 kg wołowiny (najlepiej rostbef lub ligawa)
- 2–3 ząbki czosnku
- 2–3 marchewki
- 1 duża cebula
- ½ korzenia pietruszki
- ½ selera
Marynata i sos
- 500 ml wytrawnego czerwonego wina
- 3–4 łyżki octu winnego
- 4–5 suszonych śliwek bez pestek
- 1–2 kromki starego chleba (najlepiej żytniego)
- 1–2 łyżeczki koncentratu pomidorowego
- 150 ml bulionu wołowego
- 2 liście laurowe
- 4–5 ziaren ziela angielskiego
- 5–6 ziaren czarnego pieprzu
- 1 goździk (opcjonalnie)
- sól, pieprz do smaku
- oliwa z oliwek do smażenia
Dodatki
- świeża natka pietruszki do dekoracji
- makaron typu gnocchi, kluski śląskie lub ziemniaki jako dodatek
Krok po kroku – jak zrobić pašticadę w domowych warunkach
Przygotowanie mięsa i marynaty
- Nakłucie mięsa – Rostbef lub ligawę oczyść z błon. Ostrym nożem zrób niewielkie nacięcia i wypełnij je kawałkami czosnku oraz kilkoma śliwkami.
- Marynowanie – Wołowinę przełóż do głębokiego naczynia, zasyp pokrojoną cebulą, marchewką, selerem i pietruszką. Dodaj liście laurowe, ziele angielskie, pieprz, ocet i zalej równą ilością czerwonego wina. Przykryj folią i wstaw do lodówki na minimum 12 godzin (najlepiej na całą noc).
Smażenie i duszenie mięsa
- Obsmażenie – Zamarynowane mięso wyjmij i osusz papierowym ręcznikiem. Delikatnie obsmaż je na rumiano z każdej strony na rozgrzanej oliwie.
- Warzywa – Odcedź warzywa z marynaty i podsmaż je w tym samym garnku, w którym rumieniło się mięso.
- Łączenie składników – Do garnka przełóż z powrotem mięso, dodaj podsmażone warzywa, śliwki, kawałki chleba oraz koncentrat pomidorowy. Całość zalej przefiltrowaną marynatą z winem oraz bulionem.
- Duszenie – Przykryj i gotuj na małym ogniu przez co najmniej 2,5–3 godziny. Mięso musi być bardzo miękkie, łatwo rozpadające się pod widelcem.
Przygotowanie sosu
- Blendowanie – Po ugotowaniu wyjmij mięso. Warzywa i sos zmiksuj blenderem na gładko. Ewentualnie można przetrzeć je przez sito.
- Redukcja – Sos przelej z powrotem do garnka, gotuj jeszcze kilka minut, aż zgęstnieje. Sprawdź smak – jeśli trzeba, dopraw solą, pieprzem lub odrobiną cukru.
- Krojenie mięsa – Wołowinę pokrój w plastry i włóż z powrotem do gorącego sosu na chwilę przed podaniem.
Jak podawać pašticadę? Tradycyjne dodatki
W Dalmacji klasycznym dodatkiem są kluski gnocchi, choć równie dobrze smakują ziemniaki w dowolnej postaci – puree, gotowane czy pieczone. Możesz też sięgnąć po kluski śląskie lub kopytka. Warto dodać garść świeżej natki pietruszki do dekoracji, która podkreśli smak potrawy.
Wskazówki i triki kucharskie
- Im dłuższe marynowanie, tym głębszy smak wołowiny.
- Do sosu warto dodać śliwki i odrobinę starego chleba – zagęszcza on i nadaje wyrazistości.
- Pašticada zyskuje na smaku dzień po przygotowaniu – warto zostawić porcję na następny dzień.
Dlaczego warto przyrządzić pašticadę w domu?
Przygotowanie tego dania to smakowita podróż przez Dalmację – dzięki połączeniu mięsnej głębi z nutą słodyczy śliwek i kwasowości wina, uzyskujemy efekt podobny do najlepszych chorwackich restauracji. Pašticada świetnie nadaje się na rodzinne święta czy uroczysty obiad ze znajomymi. Długie, powolne duszenie sprawia, że mięso jest soczyste, rozpływa się w ustach, a dom wypełniają kuszące aromaty.
Podsumowanie
Domowy przepis na pašticadę to idealny wybór dla każdego miłośnika kuchni śródziemnomorskiej oraz tradycyjnych, głębokich smaków. Wystarczy trochę cierpliwości, by przypomnieć sobie ciepło dalmatyńskiego słońca i poczuć, jak w domu rozbrzmiewają smaki Chorwacji. Spróbuj raz, a pašticada na pewno na stałe zagości w Twoim repertuarze kulinarnym!