Jak zrobić argumatę – domowy chłodnik ogórkowo-pomidorowy ze środkowej Dalmacji
Czym jest argumata? Krótka historia dalmatyńskiej specjalności
Argumata to tradycyjny chłodnik ogórkowo-pomidorowy cieszący się popularnością w środkowej Dalmacji, nadmorskiej części Chorwacji. Ten lekki, orzeźwiający posiłek serwowany jest latem, kiedy sezon na warzywa trwa w najlepsze, a upalne dni zachęcają do spożywania chłodnych potraw. Chociaż składniki mogą się nieco różnić w zależności od regionu i osobistych upodobań, prawdziwa argumata zawsze opiera się na świeżych ogórkach i dojrzałych pomidorach.
Składniki – czego potrzebujesz, by przygotować tradycyjną argumatę?
Lista składników jest prosta i opiera się na świeżych produktach. Oto, czego będziesz potrzebować, aby odtworzyć smak dalmatyńskiego wybrzeża we własnej kuchni:
- 3 dojrzałe pomidory (najlepiej malinowe lub bawole serce)
- 2-3 świeże ogórki gruntowe
- 1 nieduża czerwona cebula
- 1-2 ząbki czosnku
- 3-4 łyżki oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia
- 300 ml gęstego jogurtu greckiego lub naturalnego
- 1-2 łyżki octu winnego (lub soku z cytryny według uznania)
- Garść świeżych ziół: pietruszka, bazylia, koper lub mięta
- Sól morska i świeżo zmielony czarny pieprz
- 1-2 kromki czerstwego białego chleba (opcjonalnie)
- Kilka kostek lodu (jeśli chłodnik serwujemy natychmiast po przygotowaniu)
Jeśli chcesz nieco podkręcić smak, możesz dodać odrobinę papryczki chili lub kilka listków rukoli.
Przygotowanie – krok po kroku
Krok 1: Przygotuj składniki
Zacznij od dokładnego umycia warzyw. Pomidory natnij płytko od strony czubka, zalej wrzątkiem i pozostaw na około minutę, aby łatwo zdjąć skórkę. Następnie obierz je i pokrój w kostkę, zachowując także sok. Ogórki umyj, obierz ze skórki (chyba, że są młode i skórka jest cienka – wtedy można je zostawić), a potem pokrój na drobną kostkę lub zetrzyj na tarce o dużych oczkach.
Cebulę obierz i bardzo drobno posiekaj. Czosnek rozetrzyj z odrobiną soli w moździerzu lub przeciśnij przez praskę.
Krok 2: Łączenie składników i doprawianie
W dużej misce połącz pomidory, ogórki, cebulę oraz czosnek. Dodaj oliwę z oliwek, jogurt grecki i ocet winny lub sok z cytryny. Wszystko delikatnie wymieszaj, aż składniki się połączą. Dopraw do smaku solą i pieprzem – warto dodać je stopniowo, aby nie przesolić potrawy.
Jeśli chcesz, aby argumata była bardziej kremowa i treściwa, możesz dodać rozdrobniony czerstwy chleb – nasiąknie płynem, zagęszczając zupę, podobnie jak w hiszpańskim gazpacho.
Krok 3: Chłodzenie i serwowanie
Odstaw chłodnik do lodówki przynajmniej na godzinę, by smaki się przegryzły, a całość porządnie się schłodziła. Tuż przed podaniem posyp posiekanymi, świeżymi ziołami – pietruszka i koper nadadzą świeżości, bazylia i mięta podkreślą południowy charakter dania.
Jeśli serwujesz argumatę od razu po przygotowaniu, możesz wrzucić do niej kilka kostek lodu, by od razu cieszyć się jej orzeźwieniem.
Krok 4: Ostateczne szlify – dodatki i wariacje
Chłodnik ten świetnie komponuje się z:
- Grzanką z podsmażonym na oliwie czosnkiem
- Plasterkami jajka na twardo
- Szczyptą mielonej papryki lub kiełków
- Łyżką kwaśnej śmietany dla głębi smaku
Porady i ciekawostki – jak podkręcić smak argumaty?
Chłodnik po dalmatyńsku – idealny na letni lunch
Argumata to synonim letnich, leniwych dni nad Adriatykiem. Dalmatyńczycy często podają ją jako przystawkę do obiadu lub lekką kolację w gronie rodziny. Zupę tę można wzbogacić drobno pokrojoną papryką lub startą rzodkiewką, jeśli chcemy dodać jej nieco ostrości.
Idea zero waste w kuchni regionalnej
Domowa argumata to świetny sposób na wykorzystanie przejrzałych warzyw i czerstwego chleba, zamiast je wyrzucać. Dzięki temu danie jest nie tylko zdrowe, lecz także ekologiczne.
Dostosuj przepis do własnych upodobań
Chłodnik ogórkowo-pomidorowy ze środkowej Dalmacji możesz łatwo personalizować. Jeśli preferujesz delikatniejsze smaki, zrezygnuj z cebuli lub zastąp ją szczypiorkiem. Dla osób na diecie wegańskiej – użyj jogurtu roślinnego. Wielbiciele intensywnych smaków mogą do chłodnika dodać rozgniecione oliwki lub czarne kapary.
Podsumowanie
Domowa argumata to prosta, a zarazem wyrafinowana potrawa, która przywołuje klimat dalmatyńskiego wybrzeża. Dzięki świeżym warzywom, aromatycznym ziołom i odrobinie oliwy z oliwek, zupa ta staje się prawdziwie letnim, zdrowym i smacznym daniem. Jej przygotowanie nie zajmuje dużo czasu, a efekt z pewnością zadowoli wszystkich miłośników śródziemnomorskiej kuchni i orzeźwiających, lekkich potraw.
Warto wprowadzić argumatę do letniego jadłospisu i poczuć się, jak na wakacjach w słonecznej Dalmacji – nawet bez wychodzenia z własnej kuchni!