Jak zrobić savijača? Tradycyjna chorwacka strucla z jabłkami krok po kroku
Savijača – słodki smak Chorwacji
Bałkany to region pełen aromatycznych smaków i wyjątkowych deserów. Jednym z najbardziej znanych i lubianych wypieków jest savijača – chorwacka strucla z nadzieniem jabłkowym, która swoją chrupiącą skórką i wilgotnym, pachnącym wnętrzem zachwyca zarówno mieszkańców bałkańskich państw, jak i turystów. Jeśli marzysz o tym, by poczuć klimat dalmatyńskiej kuchni w swoim domu, koniecznie wypróbuj nasz przepis krok po kroku!
Czym jest savijača?
Savijača to rodzaj strucli, czyli zwijanego ciasta z wyrazistym, najczęściej owocowym nadzieniem. Najpopularniejsza wersja to ta z jabłkami, ale spotkać można także wariacje z serem, wiśniami czy makiem. W Chorwacji savijača cieszy się ogromną popularnością zarówno jako deser, jak i słodka przekąska do kawy.
Najważniejsze cechy savijačy
- Ręcznie rozciągane, cienkie jak papier ciasto
- Aromatyczne nadzienie najczęściej z jabłkami, cynamonem i orzechami
- Odrobina chrupiącej, złocistej skórki
- Słodki zapach cynamonu i wanilii
Składniki na tradycyjną savijačę z jabłkami
Składniki na ciasto
- 350 g mąki pszennej
- szczypta soli
- 2 łyżki oleju (najlepiej słonecznikowego lub rzepakowego)
- 180 ml ciepłej wody
- 1 jajko (opcjonalnie – tradycyjnie można pominąć)
Składniki na nadzienie
- 1,2 kg kwaśnych jabłek (renety lub szara reneta są idealne)
- 80-100 g cukru (w zależności od kwaśności jabłek)
- 1-2 łyżeczki cynamonu
- 50-60 g bułki tartej
- 60 g masła (do bułki tartej i do polania strucli)
- 70-80 g posiekanych orzechów włoskich (opcjonalnie)
- skórka otarta z połowy cytryny (opcjonalnie)
Dodatki
- Cukier puder do posypania
- Jogurt grecki lub bita śmietana do podania
Jak przygotować savijačę? Instrukcja krok po kroku
1. Przygotowanie ciasta
Najważniejszym sekretem dobrej savijačy jest cienkie, elastyczne ciasto.
Krok 1: Zagnieć ciasto
Do dużej miski przesiej mąkę, dodaj sól. Wlej olej, a następnie stopniowo dolewaj ciepłą wodę, zagniatając ciasto. Początkowo ciasto będzie klejące – wyrabiaj je minimum 10 minut, aż stanie się gładkie i bardzo elastyczne. Jeśli chcesz, dodaj jajko dla nieco bardziej bogatego smaku i konsystencji.
Krok 2: Odpoczynek ciasta
Gotową kulę ciasta przełóż na blat, posmaruj cienko olejem, przykryj ciepłą miską lub ściereczką i odstaw na minimum 30–60 minut, by odpoczęło i było łatwiejsze do rozciągnięcia.
2. Nadzienie jabłkowe
Podczas gdy ciasto odpoczywa, przygotuj farsz.
Krok 3: Przygotuj jabłka
Obierz jabłka, usuń gniazda nasienne i zetrzyj je na grubych oczkach tarki. Skrop sokiem z cytryny, aby nie ściemniały.
Krok 4: Podsmaż bułkę tartą
Na patelni rozpuść 30 g masła i podsmaż bułkę tartą na rumiano. Odstaw do ostudzenia.
Krok 5: Składniki nadzienia
Do startych jabłek dodaj podsmażoną bułkę tartą, cukier, cynamon, opcjonalnie skórkę cytrynową i posiekane orzechy. Wszystko dokładnie wymieszaj.
3. Rozciąganie ciasta
Krok 6: Rozwałkuj i rozciągnij
Stół przykryj czystą, większą ściereczką i delikatnie posyp mąką. Kulę ciasta rozwałkuj na cienki placek, a potem – pomagając sobie dłońmi i knykciami – rozciągaj równomiernie na boki. Powinno być tak cienkie, by było przez nie widać wzór obrusu.
Porada: Jeśli ciasto jest elastyczne, rozciąga się bez dziur. Nie spiesz się i rozciągaj delikatnie.
4. Zawijanie savijačy
Krok 7: Rozłóż nadzienie
Na rozciągniętym cieście rozłóż nadzienie jabłkowe, zostawiając 2–3 cm wolnej przestrzeni przy brzegach.
Krok 8: Zwiń struclę
Pomagając sobie ściereczką, zwiń ciasto razem z nadzieniem w rulon. Zlep brzegi, by jabłka nie wypadały na boki.
Krok 9: Ułóż na blaszce
Gotową roladę przełóż delikatnie na blachę wyłożoną papierem do pieczenia lub natłuszczoną. Posmaruj wierzch roztopionym masłem.
5. Pieczenie
Savijača wymaga pieczenia w dobrze nagrzanym piekarniku.
Krok 10: Piecz
Wstaw savijačę do piekarnika nagrzanego do 180–190°C (góra-dół, bez termoobiegu) i piecz około 40–45 minut, aż nabierze złocistego koloru.
Krok 11: Studzenie i podanie
Po wyjęciu z piekarnika odczekaj kilka minut. Jeszcze ciepłą posyp cukrem pudrem. Podawaj pokrojoną na porcje, najlepiej z jogurtem, bitą śmietaną albo lodami waniliowymi.
Pomysły na wariacje i praktyczne wskazówki
- Nadzienie można wzbogacić o rodzynki namoczone w rumie lub więcej orzechów.
- Jeśli nie chcesz wyciągać ciasta samodzielnie, użyj gotowego ciasta filo – to uprości przygotowania, choć struclę robioną ręcznie doceni każdy smakosz.
- Savijača smakuje najlepiej w dniu pieczenia, ale nawet po kilku dniach delikatnie podgrzana jest równie pyszna.
Dlaczego warto przygotować savijačę?
Nie tylko dlatego, że to słodki wyraz bałkańskich tradycji, ale także ze względu na naturalne składniki i radość z ręcznego przygotowania. Savijača to ciasto, które łączy pokolenia i wywołuje nostalgię u tych, którzy odwiedzili Chorwację. Spróbuj zrobić ją w domu i poczuj magię bałkańskich wypieków!
Podsumowanie
Przygotowanie savijačy wymaga nieco czasu i cierpliwości, ale efekt końcowy z pewnością wynagrodzi wysiłek. Cieniutkie ciasto, aromatyczne nadzienie jabłkowe, chrupiąca skórka i słodycz cukru pudru – oto sekret domowej chorwackiej savijačy. Smacznego i udanych, słodkich podróży po smakach Bałkanów!