Jak zrobić świeże chorwackie makaroniki – domowy przepis na fuži i šurlice
Smaki Chorwacji na Twoim stole
Kuchnia chorwacka kojarzy się przede wszystkim z aromatycznymi owocami morza, soczystymi owocami i słoneczną atmosferą. Jednak to właśnie makarony, przygotowywane od wieków przez gospodynie w regionach Istrii oraz Kvarneru, są jednym z najbardziej charakterystycznych dań tego kraju. Fuži i šurlice, bo o nich mowa, to domowe kluski o niepowtarzalnym smaku, doskonałe zarówno w wersji klasycznej, jak i w towarzystwie lokalnych sosów.
W tym artykule dowiesz się jak zrobić świeże chorwackie makaroniki – fuži i šurlice – według tradycyjnych receptur. Przekonaj się, że ich przygotowanie jest prostsze, niż myślisz!
Fuži i šurlice – czym różnią się chorwackie makarony?
Krótka charakterystyka
- Fuži – to niewielkie rurki formowane z cienko rozwałkowanego ciasta, charakterystycznie “skręcone” lub zwinięte w diagonalne prostokąty. Najczęściej spotyka się je na półwyspie Istria.
- Šurlice – to wydłużone, rurkowate makarony, które przygotowuje się, nawijając cienkie paski ciasta na drewniane patyczki. Są popularne zwłaszcza na wyspie Krk.
Klucz do ich smaku tkwi nie tylko w prostym składzie, ale i w ręcznym sposobie przygotowania.
Składniki na domowe fuži i šurlice
Składniki podstawowe (na 2-3 osoby)
- 300 g mąki pszennej (typ 500 lub semolina)
- 2 jajka
- ok. 40 ml wody (w razie potrzeby)
- szczypta soli
- 1 łyżka oliwy z oliwek (opcjonalnie)
Dla uzyskania tradycyjnego chorwackiego smaku warto sięgnąć po oliwę z regionu Istrii lub wysp Kvarneru.
Przygotowanie ciasta na makaron krok po kroku
Jak zagnieść idealne ciasto?
- Przesiej mąkę do miski lub na stolnicę, dodaj sól do smaku.
- Zrób w niej wgłębienie – wbij jajka, dodaj oliwę (jeśli używasz).
- Zacznij mieszać składniki widelcem lub palcami, stopniowo zagarniając mąkę do środka.
- Powoli dolej wodę. Ilość wody zależy od wielkości jajek – ciasto powinno być elastyczne, ale nie klejące.
- Wyrabiaj ciasto rękoma przez 7–10 minut, aż stanie się gładkie i sprężyste.
- Zawiń ciasto w folię i odstaw na 30 minut, aby “odpoczęło”.
Tradycyjny sposób formowania makaronu
Fuži – jak je prawidłowo uformować?
- Odkroj kawałek ciasta, resztę przykryj, by nie wyschło.
- Rozwałkuj na bardzo cienki placek (ok. 1 mm grubości).
- Pokrój ciasto na pasy szerokości ok. 3–4 cm, a następnie na kwadraty o boku 3–4 cm.
- Zwiń każdy kwadrat po przekątnej – można użyć cienkiego trzonka łyżki, patyczka lub po prostu palców. Na środku ściśnij, by makaron się nie rozpadł.
- Gotowe fuži ułóż na lekko posypanej mąką ściereczce.
Šurlice – sekrety formowania chorwackiej tradycji
- Ciasto rozwałkuj na grubość ok. 2 mm i pokrój na paski szerokości ok. 1 cm.
- Odetnij kawałki o długości 10–12 cm.
- Każdy pasek ciasta nawiń ściśle na cienki drewniany patyczek (może to być np. cienki trzonek od szczotki, dobrze umyty).
- Delikatnie roluj pod palcami, aby ciasto nieco się rozciągnęło i przyjęło kształt rurki.
- Ściągnij uformowaną šurlicę z patyczka i odłóż na posypaną mąką powierzchnię.
Gotowanie i serwowanie chorwackich makaronów
Jak ugotować domowe makarony?
- Do dużego garnka wlej sporo wody, posól ją obficie.
- Gdy woda się zagotuje, wrzuć fuži lub šurlice – nie gotuj zbyt wielu na raz.
- Świeże makarony gotują się błyskawicznie, zwykle 2–3 minuty od wypłynięcia na powierzchnię.
- Wyławiaj delikatnie łyżką cedzakową, by nie uszkodzić struktury makaroników.
Najlepsze sosy do fuži i šurlice
Chorwackie domowe makarony najczęściej podaje się z:
- Sosem truflowym – regionalnym przysmakiem Istrii.
- Duszoną wołowiną lub dziczyzną (gulasz istarski).
- Sosem śmietanowym z aromatyczną szynką pršut.
- Świeżymi krewetkami, oliwą, czosnkiem i natką pietruszki dla smaku nadmorskiego.
Porady i triki
- Świeży makaron można przechowywać do 2 dni w lodówce (pod przykryciem lub w pojemniku), ale najlepiej smakuje tuż po przygotowaniu.
- Jeśli lubisz lekko chrupiący makaron, po ostygnięciu można podsuszyć fuži czy šurlice i przechowywać nawet do tygodnia.
- Do formowania šurlic użyj patyczków, które wcześniej posmarujesz odrobiną oliwy – makaron będzie łatwiej zsunąć.
Podsumowanie – domowe makarony w chorwackim stylu
Samodzielne przygotowanie fuži i šurlice to świetny sposób na wkroczenie do świata chorwackiej tradycji kulinarnej. Aromatyczne makarony, delikatna tekstura i elastyczne ciasto świetnie komponują się z rozmaitymi sosami. Ich wykonywanie to także doskonały pretekst do rodzinnych spotkań i wspólnego gotowania.
Obowiązkowo wypróbuj przepis w domowym zaciszu – przekonaj się, jak smakuje Chorwacja na Twoim talerzu!