Pljeskavica po chorwacku – domowy przepis na grillowany kotlet z mięsa mielonego

Smaki Bałkanów – Pljeskavica na Twoim talerzu

Chorwacja to kraj słynący z przepięknego wybrzeża, krystalicznie czystych wód Adriatyku i wyjątkowej kuchni, pełnej aromatycznych dań. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych przysmaków bałkańskich, który zdobywa serca turystów i miłośników grillowania, jest pljeskavica. Ten wyjątkowy kotlet z mięsa mielonego, uwielbiany zarówno w Chorwacji, jak i w całej południowo-wschodniej Europie, zachwyca prostotą wykonania i niepowtarzalnym smakiem. Sprawdź, jak przygotować pljeskavicę w domowych warunkach, by poczuć bałkański klimat, nawet nie wyjeżdżając z domu!

Czym jest pljeskavica?

Pljeskavica to tradycyjny bałkański kotlet, najczęściej przygotowywany z mieszanki różnych rodzajów mielonego mięsa, takich jak wołowina, wieprzowina czy jagnięcina. Formuje się go ręcznie na kształt dużego, płaskiego kotleta, którego następnie piecze się na ruszcie lub patelni grillowej. Sekret pljeskavicy tkwi w jej soczystości oraz odpowiednio dobranych przyprawach, które nadają daniu niepowtarzalny charakter.

Skąd pochodzi pljeskavica?

Choć pljeskavica kojarzona jest między innymi z kuchnią chorwacką, jej korzenie sięgają całych Bałkanów – Serbii, Czarnogóry, Macedonii i Bośni. W każdym regionie przyrządzana jest nieco inaczej, z wykorzystaniem lokalnych dodatków i tradycji. Jednak właśnie w Chorwacji często spotkać można ją w przydrożnych restauracjach, tzw. grill-barach, serwowaną z rozmaitymi sosami i świeżymi warzywami.

Składniki na domową pljeskavicę

Aby poczuć klimat chorwackiej kuchni w swoim domu, nie potrzebujesz wielu egzotycznych produktów. Wystarczą dobrej jakości mięso oraz kilka prostych przypraw.

Podstawowe składniki:

• 300 g wołowiny mielonej
• 200 g wieprzowiny mielonej
• 1 średnia cebula (starte lub bardzo drobno posiekane)
• 2 ząbki czosnku (zmiażdżone lub przeciśnięte przez praskę)
• 1 łyżeczka słodkiej papryki
• ½ łyżeczki ostrej papryki (opcjonalnie, dla amatorów pikantnych smaków)
• 1 łyżeczka soli
• ½ łyżeczki świeżo zmielonego pieprzu
• 1 łyżka wody gazowanej (dla lepszej puszystości)
• 2 łyżki oliwy z oliwek

Dodatki (do podania):

• pieczywo typu lepinja, pita lub świeża bułka
• świeże warzywa (pomidor, ogórek, cebula, sałata)
• sos ajwar lub kajmak
• frytki lub pieczone ziemniaki

Krok po kroku – przygotowanie pljeskavicy

Przygotowanie mięsa i przypraw

1. Wybór i łączenie mięsa
   Najlepszy efekt smakowy uzyskasz, mieszając różne gatunki mięsa – wołowę nada charakteru i soczystości, zaś wieprzowina sprawi, że pljeskavica będzie delikatniejsza. W misce połącz oba rodzaje mięsa i dokładnie wymieszaj.

2. Doprawianie
   Dodaj drobno posiekaną cebulę, czosnek oraz wszystkie przyprawy. Nie obawiaj się użyć większej ilości cebuli – to właśnie ona zapewnia odpowiednią wilgotność kotletom. Na tym etapie możesz także dodać odrobinę wody gazowanej.

3. Łączenie składników i wyrabianie mięsa
   Całość dokładnie wyrób ręcznie przez kilka minut, aż składniki dobrze się połączą, a masa będzie jednolita i lekko lepka – to gwarancja spójnej, soczystej pljeskavicy.

Formowanie i grillowanie kotletów

1. Formowanie kotletów
   Mięsną masę podziel na 2–3 porcje. Z każdej z nich uformuj płaski, okrągły kotlet o grubości ok. 1,5 cm. Jeśli chcesz, możesz lekko posmarować dłonie oliwą, aby mięso nie kleiło się do rąk.

2. Przygotowanie grilla lub patelni
   Rozgrzej ruszt lub patelnię grillową i lekko posmaruj ją tłuszczem. Pljeskavicę należy grillować na średnim ogniu przez 4–6 minut z każdej strony, aż uzyska złocistobrązową skórkę, a wnętrze będzie soczyste. Nie dociskaj kotletów zbyt mocno do rusztu – w przeciwnym wypadku utracą swoją wilgotność.

Tradycyjne dodatki do pljeskavicy

Sosy i pieczywo

Pljeskavicę serwuje się najczęściej z lokalnym pieczywem – najlepiej sprawdzi się lepinja, lekko chrupiąca z wierzchu i miękka w środku. Idealnym, klasycznym dodatkiem będzie także ajvar (aromatyczna pasta z papryki) lub kajmak (delikatny, kremowy ser). Kotlet możesz umieścić w bułce i podać w formie kanapki lub osobno – z warzywami i frytkami.

Warzywa

Na Bałkanach do pljeskavicy obowiązkowo podaje się świeże warzywa – cebulę w piórkach, plasterki pomidorów, ogórki i sałatę lodową. Dzięki nim danie zyskuje lekkość i letni charakter.

Porady i wariacje domowej pljeskavicy

Jak urozmaicić przepis?

Lubisz eksperymenty? Do mięsa możesz dodać starty ser (np. fetę) lub odrobinę ostrej papryczki chili. W niektórych regionach Chorwacji spotkasz pljeskavicę nadziewaną żółtym serem, dzięki czemu podczas krojenia z kotleta wypływa apetyczny, ciągnący się farsz.

Czy pljeskavicę można smażyć?

Jeśli nie masz możliwości grillowania, pljeskavicę świetnie przygotujesz na patelni – najlepiej grillowej lub teflonowej. Wystarczy odrobina oliwy i odpowiednie rozgrzanie, by uzyskać chrupiącą skórkę bez utraty smaku.

Wskazówki dla początkujących

• Użyj mięsa średnio zmielonego, najlepiej z niewielką ilością tłuszczu – to gwarancja soczystości.
• Przed grillowaniem masę mięsną dobrze schłodź, by kotlety lepiej trzymały formę.
• Mięso wyrabiaj ręcznie aż stanie się lekko sprężyste – wtedy na pewno nie rozpadnie się na ruszcie.

Podsumowanie

Własnoręcznie przyrządzona pljeskavica to świetny pomysł na grillowane spotkanie w gronie rodziny i przyjaciół. Ten chorwacki kotlet z mieszanki mięsa mielonego, pełen aromatycznych przypraw i podawany z klasycznymi bałkańskimi dodatkami, przeniesie Cię w kulinarną podróż nad Adriatyk. Spróbuj prostego przepisu i odkryj jedno z najpopularniejszych dań kuchni regionu – gwarantujemy, że bałkańska pljeskavica zachwyci każdego smakosza! Smacznego!