Prosta peka w domowych warunkach – przepis na klasyczne, duszone mięsa i warzywa po chorwacku
Czym jest peka? Kilka słów o chorwackim klasyku
Peka to nazwa zarówno tradycyjnego, żeliwnego lub glinianego naczynia z charakterystyczną kopułą, jak i dania, które się w nim przygotowuje. To absolutny klasyk kuchni bałkańskiej, którego nie sposób pominąć podczas wakacji w Chorwacji. Pod kopułą duszą się razem mięsa (najczęściej jagnięcina lub wołowina), ziemniaki, warzywa i zioła, tworząc niepowtarzalną, aromatyczną ucztę.
W warunkach domowych nie zawsze mamy dostęp do oryginalnej peki i ogniska, ale ten smak można odtworzyć także w piekarniku. Poznaj przepis, który pozwoli przenieść klimat chorwackiej uczty do twojej kuchni!
Składniki na prostą pekę dla 4 osób
Wszystkie składniki są łatwo dostępne w polskich sklepach, a efekt końcowy zachwyci całą rodzinę.
Mięso i warzywa:
- 700 g karkówki wieprzowej lub łopatki (możesz użyć też mięsa wołowego lub jagnięciny)
- 4 ziemniaki
- 2 marchewki
- 1 duża cebula
- 2 papryki (najlepiej jedna czerwona, druga żółta)
- 2 ząbki czosnku
- 1 średnia cukinia
- 2 pomidory
Oliwa i przyprawy:
- 80 ml oliwy z oliwek
- 1 łyżka suszonego tymianku
- 1 łyżka suszonego rozmarynu
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
- Sól i pieprz do smaku
Dodatki opcjonalne:
- Kilka gałązek świeżych ziół (mięta, natka pietruszki)
- Białe wino (ok. 100 ml)
- 1 liść laurowy
Sprzęt – jak zastąpić oryginalną pekę?
Choć trudno o prawdziwą kopułę do peki w warunkach domowych, wystarczy duże naczynie żaroodporne z przykrywką lub żeliwny garnek. Najważniejsze, by wszystko szczelnie zamknąć i pozwolić składnikom dusić się długo we własnych sokach.
Do przyrządzenia peki w domu przyda się:
- Duże, żaroodporne naczynie z pokrywką (minimum 4 l)
- Piekarnik nagrzewający się do 180°C
- Folia aluminiowa dla lepszej szczelności (opcjonalnie)
Jak zrobić pekę krok po kroku?
Dobrze wykonane duszone mięso z warzywami zachowa soczystość, aromaty i na stałe zagości w domowym menu.
Krok 1: Przygotowanie składników
Mięso pokrój na większe kawałki (ok. 5 cm). Ziemniaki obierz, pokrój w grube plastry. Warzywa pokrój na spore kawałki – wszystko ma duszić się równomiernie i nie rozpaść. Czosnek pokrój w plasterki, cebulę w półplasterki.
Krok 2: Marynowanie
W dużej misce wymieszaj oliwę z przyprawami, ziołami, czosnkiem, dodaj mięso i warzywa. Wszystko dokładnie obtocz i, jeśli czas pozwala, odstaw na minimum 1 godzinę do lodówki.
Krok 3: Ułożenie w naczyniu
Na dnie naczynia ułóż połowę warzyw i ziemniaków, na to mięso, a następnie przykryj resztą warzyw i ziemniaków, całość polej marynatą. Wszystko powinno być dość ciasno ułożone – smaki lepiej się połączą.
Jeśli lubisz, możesz dodać trochę wina i liść laurowy.
Krok 4: Pieczenie i duszenie
Pekę przykryj pokrywką lub dokładnie owiń folią aluminiową. Wstaw do piekarnika nagrzanego na 180°C (góra-dół) i piecz przez 2–2,5 godziny. Po tym czasie zdejmij pokrywkę, zwiększ temperaturę do 200°C i dopiecz przez kolejne 20-30 minut, by warzywa się zrumieniły.
Wskazówki i porady – jak uzyskać idealny smak?
Jakie mięso najlepiej wybrać?
Tradycyjna peka to zwykle jagnięcina, ale doskonała wyjdzie także z wieprzowiny (karkówki lub łopatki), wołowiny albo z mieszanki kilku rodzajów mięs. Kluczem jest mięso z lekką ilością tłuszczu, który podbije smak całości.
Warzywa – dowolność i sezonowość
Bazą pozostają ziemniaki, marchew, papryka, cebula oraz czosnek, ale świetnie sprawdzi się cukinia, bakłażan czy dynia – peka daje dużą swobodę komponowania warzyw, w zależności od tego, co jest pod ręką.
Zioła i oliwa
Śródziemnomorski klimat dania tworzą aromatyczne przyprawy – tymianek, rozmaryn i oliwa. Warto użyć dobrej jakości oliwy extra vergine i wsypać nieco soli morskiej.
Serwowanie – jak podać domową pekę?
Danie najlepiej podać od razu po wyjęciu z piekarnika – na środku stołu, by każdy mógł sięgnąć po ulubione kawałki mięsa i warzyw. W Chorwacji do peki często serwuje się domowy chleb lub świeżą bagietkę do maczania w sosie. Świetnie sprawdzi się także prosta sałatka z zielonych warzyw i kieliszek schłodzonego, wytrawnego wina.
Peka w domowych warunkach – podsumowanie
Choć przygotowanie peki nie wymaga oryginalnej kopuły i ogniska, najważniejsze są starannie dobrane składniki, czas oraz aromatyczne zioła. Duszone mięsa i warzywa według tego przepisu zachwycą domowników i sprawdzą się na wspólną kolację czy spotkania w gronie przyjaciół. Odkryj chorwacką kuchnię we własnym domu i pozwól, aby prostota i głębia smaków tego bałkańskiego dania na stałe zagościły w twoim menu!