Tradycyjne chorwackie zupy – przegląd najciekawszych, regionalnych przepisów
Zupy w chorwackiej tradycji kulinarnej
Kuchnia Chorwacji to fascynujące połączenie wpływów śródziemnomorskich, węgierskich, tureckich oraz austro-węgierskich. Szczególnie ważną część tutejszej gastronomii stanowią zupy, podawane zarówno na co dzień w domach, jak i w lokalnych restauracjach bałkańskich. Chorwackie zupy charakteryzują się różnorodnością składników oraz intensywnością smaków – od pikantnych bulionów po gęste, sycące kremy.
W niniejszym artykule przedstawiamy najciekawsze przepisy na tradycyjne, regionalne zupy chorwackie, które warto poznać podczas podróży lub przygotować we własnym domu.
Przegląd najciekawszych regionalnych zup chorwackich
Zagorska juha – kremowa zupa z Zagorja
Zagorska juha wywodzi się z regionu Zagorje na północy Chorwacji. To pożywna zupa o kremowej konsystencji, wyjątkowo ceniona wśród lokalnej ludności za prostotę oraz bogactwo smaku.
Składniki
- Ziemniaki
- Marchewka
- Seler
- Pietruszka
- Cebula
- Pancetta lub wędzona kiełbasa
- Śmietana
- Przyprawy: sól, pieprz, majeranek
Sposób przygotowania
Warzywa pokrojone w kostkę podsmaża się na pancettcie lub kiełbasie, a następnie zalewa wodą. Gotując na wolnym ogniu, zupa uzyskuje wyrazisty, mięsny aromat. Pod koniec dodaje się śmietanę i doprawia ziołami.
Maneštra – istryjska zupa warzywna
Maneštra to specjalność półwyspu Istria – jednogarnkowa, gęsta zupa z sezonowych warzyw, niekiedy z dodatkiem fasoli lub kukurydzy. Uzupełniana bywa lokalną kiełbasą, boczkiem lub wędzoną szynką.
Najczęstsze składniki
- Ziemniaki
- Marchew
- Fasola
- Kukurydza
- Pomidor
- Cebula
- Boczek
- Przyprawy: liść laurowy, sól, pieprz
Maneštra przywodzi na myśl włoską minestrone, jednak posiada własny, niepowtarzalny charakter. To wspaniałe rozgrzewające danie na chłodniejsze miesiące.
Riblja juha – dalmatyńska zupa rybna
Nadmorska Dalmacja słynie z bogactwa ryb i owoców morza – nic więc dziwnego, że tradycyjna riblja juha cieszy się tam wielką popularnością.
Co wrzucić do garnka?
- Świeża ryba morska (najczęściej dorada, okoń morski, skorpena)
- Por, seler naciowy, marchewka
- Cebula, czosnek
- Ziele angielskie, liść laurowy
- Natka pietruszki
- Oliwa z oliwek
- Białe wino
Wywar gotuje się powoli, by wszystkie składniki oddały swoje smaki. Zupa podawana jest z dodatkiem natki pietruszki, niekiedy dopełniona jest ryżem lub domowym chlebem.
Juha od bundeve – zupa z dyni z północnej Chorwacji
Jesienią w północnych regionach pojawia się aromatyczna juha od bundeve, przygotowywana z lokalnych odmian dyni.
Podstawowe składniki
- Dynia
- Cebula
- Ziemniaki
- Czarna papryka
- Śmietanka lub jogurt
- Gałka muszkatołowa
Po ugotowaniu i zmiksowaniu zupa nabiera kremowej konsystencji. Często serwuje się ją z grzankami lub nasionami dyni, podkreślając smak sezonowych warzyw.
Chorwacka zupa czosnkowa – Juha od češnjaka
Czosnek jest obecny w wielu dalmatyńskich daniach. Juha od češnjaka (zupa czosnkowa) to doskonałe lekarstwo na zimowe chłody.
Składniki
- Kilka główek czosnku
- Cebula
- Ziemniaki
- Rosół z drobiu lub warzyw
- Oliwa z oliwek
- Grzanki
Klasyczna zupa czosnkowa jest niezwykle aromatyczna, a zarazem delikatna – czosnek po ugotowaniu traci ostrość, zyskuje słodycz i głębię.
Regionalne różnice i wpływy kulturowe
Zupy na wschodzie Chorwacji
W regionie Slawonii dominują zupy na bazie papryki i ostrej kiełbasy. Ważną pozycją jest čorba, gęsta zupa o pikantnym charakterze, często zawierająca wołowinę, ziemniaki, dużo papryki i świeżych ziół. Wpływy kuchni węgierskiej są tu szczególnie widoczne.
Wyspy i nadmorskie zupy
Na dalmatyńskich wyspach królują buliony z ryb i owoców morza. Wiele przepisów wynika bezpośrednio z lokalnego połowu, a każda wyspa szczyci się własną wersją riblja juha czy brodet (gęsty gulasz rybny z warzywami i winem).
Podsumowanie – dlaczego warto spróbować chorwackich zup?
Chorwackie zupy to kulinarne dziedzictwo, które łączy tradycję z regionalną różnorodnością. Niezależnie, czy wybierzesz łagodną juha od bundeve, czy pikantną slavonską čorbę, każda z tych zup opowiada własną historię i smakuje wyjątkowo – świeżymi składnikami, lokalnymi przyprawami oraz sercem gospodarzy.
Podczas podróży po Chorwacji warto zaglądać do lokalnych gospód i restauracji, by odkrywać autentyczne, regionalne receptury. A jeśli nie planujesz wyjazdu, wiele z tych dań możesz przygotować we własnej kuchni, ciesząc się wyjątkową atmosferą bałkańskiego stołu bez wychodzenia z domu.